Weten dat overlijden aanstaande is

Wanneer het Einde van het Leven Dichtbij Is: Zorg, Ondersteuning en Wat je kunt Verwachten

Het bericht dat een dierbare of jijzelf door een ziekte niet beter gaat worden en dat het einde van het leven nabij is, is ingrijpend en kan een stroom van emoties en vragen met zich meebrengen. Het is een periode waarin zorg en ondersteuning essentieel zijn, zowel op praktisch als emotioneel vlak. 

Hieronder bespreken we welke vormen van zorg en ondersteuning je kunt verwachten, wat dit emotioneel met mensen doet en wat je in deze fase kunt verwachten.

Zorg en Ondersteuning

Wanneer het einde van het leven nadert, is het belangrijk om te weten dat er diverse vormen van zorg en ondersteuning beschikbaar zijn om je te helpen deze periode zo comfortabel en waardig mogelijk door te komen.

Medische Zorg en Pijnbestrijding:

• Palliatieve Zorg: Gericht op het verlichten van symptomen en het verbeteren van de kwaliteit van leven. Palliatieve zorg kan thuis, in een hospice of in een ziekenhuis worden verleend en omvat pijnbestrijding, medicatiebeheer en behandeling van andere symptomen zoals misselijkheid, ademhalingsproblemen en angst.
• Huisarts en Specialistische Zorg: De huisarts blijft vaak het eerste aanspreekpunt en kan samen met specialisten zoals palliatieve zorgartsen en verpleegkundigen de nodige medische zorg coördineren.

Praktische Ondersteuning:

• Verpleegkundige Zorg: Wijkverpleegkundigen kunnen helpen bij dagelijkse zorg zoals wassen, aankleden en wondverzorging. Ze kunnen ook medische handelingen verrichten zoals het toedienen van medicatie.
• Hulpmiddelen: Aanpassingen in huis en hulpmiddelen zoals ziekenhuisbedden, rolstoelen en tilliften kunnen bijdragen aan het comfort en de mobiliteit.
• Mantelzorg en Vrijwilligers: Familie, vrienden en vrijwilligers kunnen een belangrijke rol spelen bij de dagelijkse verzorging en het bieden van gezelschap

Emotionele en Psychologische Ondersteuning:

• Psychologen en Maatschappelijk Werkers: Zij kunnen helpen bij het verwerken van emoties, het omgaan met angst en depressie, en het bieden van praktische adviezen.
• Geestelijke Verzorging: Voor wie behoefte heeft aan spirituele of religieuze ondersteuning, kunnen geestelijk verzorgers begeleiding bieden bij zingeving en levensvragen.

Ondersteuning door Familie en Mantelzorgers:

• Respijtzorg: Tijdelijke overname van zorgtaken om mantelzorgers de gelegenheid te geven even op adem te komen.
• Rouwbegeleiding: Zowel tijdens als na het stervensproces kan rouwbegeleiding steun bieden bij het omgaan met verlies en verdriet.

Emotionele Impact

Het besef dat het einde van het leven nadert, roept vaak een breed scala aan emoties op, zowel bij de stervende als bij de naasten. Het is belangrijk om te begrijpen dat deze emoties normaal en natuurlijk zijn.

Voor de Stervende:

• Angst en Onzekerheid: Angst voor pijn, het onbekende en het loslaten van het leven.
• Verdriet en Rouw: Rouwen om het verlies van toekomstplannen en afscheid nemen van dierbaren.
• Boosheid en Ongeloof: Gevoelens van oneerlijkheid en frustratie over de ziekte en de naderende dood.
• Acceptatie en Vrede: Sommige mensen vinden uiteindelijk rust en acceptatie, vaak na het uiten van hun gevoelens en het bespreken van hun wensen en angsten.

Voor de Naasten:

• Verdriet en Machteloosheid: Het zien van een geliefde in de laatste levensfase kan diep verdrietig en moeilijk zijn.
• Angst en Bezorgdheid: Zorgen over het welzijn van de dierbare en hoe je het beste kunt helpen.
• Schuldgevoelens: Soms voelen naasten zich schuldig over wat ze wel of niet kunnen doen.
• Verbinding en Liefde: Deze periode kan ook momenten van diepe verbinding en liefde met zich meebrengen, waarin herinneringen worden gedeeld en belangrijke gesprekken plaatsvinden.

Wat je kunt Verwachten

In deze fase is het belangrijk om realistische verwachtingen te hebben over wat er gaat komen, zowel op het gebied van zorg als op emotioneel vlak.

Verloop van de Ziekte:

• De symptomen kunnen geleidelijk verergeren en het kan nodig zijn om de zorg hierop aan te passen. Regelmatig overleg met zorgverleners is hierbij essentieel.
• De energie en mogelijkheden van de stervende zullen waarschijnlijk afnemen, waardoor rust en comfort voorop komen te staan.

Besluitvorming en Wensen:

• Bespreek tijdig de wensen van de stervende, zoals voorkeuren voor de zorg, behandelingen en de plaats van overlijden. Dit kan helpen bij het maken van beslissingen die in lijn zijn met de wensen van de stervende.
• Overweeg het opstellen van een wilsverklaring of het vastleggen van een levenstestament om duidelijkheid te scheppen over de gewenste zorg.

Afscheid Nemen:

• Gebruik de tijd om afscheid te nemen, belangrijke gesprekken te voeren en onvergetelijke momenten te creëren.
• Het kan helpen om herinneringen te delen, fotoalbums door te kijken en samen te zijn met dierbaren.

Conclusie

Het besef dat het einde van het leven nabij is, brengt veel emoties en uitdagingen met zich mee. Het is een tijd waarin zorg en ondersteuning cruciaal zijn om de laatste levensfase zo comfortabel en waardig mogelijk te maken. Door open te communiceren, tijdig de juiste zorg in te schakelen en aandacht te besteden aan zowel de fysieke als emotionele aspecten, kunnen de stervende en hun naasten deze periode samen doorkomen met liefde, steun en waardigheid.
Weet dat je er niet alleen voor staat en dat er vele vormen van hulp en ondersteuning beschikbaar zijn om je door deze moeilijke tijd heen te helpen.